Sitting On the Dock of the … Highway

07/04/2021

Daar zat hij dan. Ik ergens onderweg, hij zomaar ergens zittend. De shuttle bus die me die ochtend in Guatemala van het Atitlán meer naar Huehuetenango bracht (waar een koffieboer me opwachtte), maakte een gebruikelijke tussenstop in een typische ‘comedor’. Binnen zitten op een mooie ochtend trok me minder aan, dus snel een broodje met beleg en hopsakee naar buiten.

Ik wandelde het terrein af richting Pan American Highway 1. Er liepen wat mannen en vrouwen rond, links en rechts zag ik wat spelende kinderen. In de brede groene berm langs de weg zag ik een jongen zitten. Hij viel me op omdat hij de leeftijd had van mijn eigen jongens en in hun bewoording er ‘chill’ bij zat. “Héél chill”: zouden ze in koor gezegd hebben. Zo chill dat ik het letterlijk beeldig vond. De ochtendzon viel zacht over hem neer. De rust die hij uitstraalde stond haaks op de drukte in de comedor. Ik twijfelde even: zou ik wel een foto nemen? Ik sprak hem aan en vroeg of het ok was dat ik een foto van hem maakte. Hij antwoordde, eveneens chill, dat het ok was. Ik vroeg zijn naam. “Marvin” zei hij zacht. In mijn hoofd weerklonk terstond een lekkere Motown-groove. De dag kon niet meer stuk. Ik maakte een paar foto’s, bedankte hem en schonk hem mijn glimlach. Hij glimlachte minzaam terug. Het broodje dat ik uit de comedor had meegenomen, om de komende uren tot Huehuetenango door te komen, schonk ik hem ook. Hij kon het beter gebruiken dan ikzelf dacht ik.

Ik hoor het je al denken: “wat heeft Marvin met koffie te maken?” Gaat nu zo dadelijk blijken dat hij mij meenam naar een prachtige plantage. Het had ge kunt, misschien heeft hij wel familie actief in de koffie. Ik heb het hem niet gevraagd. Neen, Marvin zijn pad kruiste simpelweg mijn pad (of omgekeerd). Onze ontmoeting had niets met koffie te maken. Maar tegelijkertijd had ze er alles mee te maken. Zonder koffie was ik die ochtend niet onderweg geweest. Was ik niet voor het ochtendgloren op een shuttle bus gestapt omringd door toeristen die richting Chiapas in Mexico gingen. Een coffee sourcing trip en de uitbouw van direct trade relaties met koffieboeren ver van hier draaien voor mij ook rond het verwelkomen van onverwachte ontmoetingen en gebeurtenissen. Alles wat niet koffie is, kleurt evenzeer het plaatje van een koffie herkomstland in en maakt het beeld ervan én de koffie completer. Het doet je nadenken. Beseffen dat dingen anders zijn. Dat onze westerse bril meer weg heeft van oogkleppen dan we zelf willen toegeven. Dat onze gedachten en inzichten maar waard zijn wat ze zijn binnen 'onze' context. De taxi-chauffeur die me die ene keer met schwung de politieke situatie van zijn land beschreef. Die andere keer dat Walter (jawel, Walter), een toeristische gids in Antigua, ook even als ‘taxista’ dienst deed en me op weg naar de hoofdstad zijn bewondering voor de Maya-cultuur uit de doeken deed. Of die keer dus dat Marvin chill in de berm langs Highway 1 zat. Het zijn allemaal penseelstreken op het koffie canvas van een herkomstland. En zo nu en dan schiet het me weleens door mijn hoofd: hoe zou het eigenlijk met Marvin zijn? Het ga je goed Marvin, tot ergens onderweg. Hasta la vista!